VVD vraagt college naar extra maatregelen uitkeringsfraude

Uitkeringsfraude is een groot probleem. Daarom heeft de VVD Zwolle vragen gesteld aan het college over de instrumenten die de gemeente inzet of kan inzetten om uitkeringsfraude te voorkomen, op te sporen en aan te pakken. Fraude kost de Zwolse belastingbetaler namelijk miljoenen.

Een goede, rechtvaardige en duidelijk gecontroleerde omgang met uitkeringen is voor de VVD daarom erg belangrijk. Voor onze financiën, voor de mensen die wel terecht hun uitkering ontvangen en voor de algemene opinie. De Inspectie SWZ van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid deed recent onderzoek naar in hoeverre uitvoeringsorganisaties de handhaving van de inlichtingenplicht integreren in het dienstverleningsproces, ter voorkoming of vroegtijdig traceren van uitkeringsfraude.

Traceren uitkeringsfraude kan beter

Het blijkt dat geen van de onderzochte gemeenten een visie op de integratie van handhaving bij dienstverlening heeft opgenomen. Evenmin zijn er meetbare doelen geformuleerd inzake de integratie van handhaving in de dienstverlenende processen waardoor sturing niet mogelijk is. Er is gelukkig wel meer aandacht gekomen voor handhaving, vooral met het oog op een “strenge poort”. Dit heeft ook in Zwolle prioriteit, blijkt uit een Stentor-artikel van 4 juni j.l. Maar als het gaat om het zittend bestand (vroegtijdig traceren) zijn er nog veel verbeteringen mogelijk, stelt de inspectie.

Het rapport spreekt over mogelijke controle in de vorm van diagnose-instrumenten waarmee risicoprofielen worden vastgesteld. Bij toenemend risico zal de ontvanger intensiever gecontroleerd worden. Een meerderheid van de onderzochte gemeenten maakt daar gebruik van.

Eén van hen is de gemeente Den Haag. Het NRC Handelsblad schreef op 20 mei jl. over de Smartbox Uitkeringsfraude. Er wordt “informatie uit verschillende gemeentelijke databanken samengevoegd om risicoprofielen op te stellen van mogelijke fraudeurs.” De smartbox kan meer bestanden vergelijken dan gebruikelijke systemen (zoals Suwinet in Zwolle) en heeft zo’n 30 variabelen waarmee risicoprofielen worden ingericht. Verantwoordelijk wethouder Kool stelt dat Den Haag de eerste gemeente is die een dergelijke smartbox gebruikt.    

De vragen

1. Wat is de reactie van het college op de conclusies van het inspectierapport met het oog op de situatie in de gemeente Zwolle, in het bijzonder op het punt van verbeteringen van de inzet op het traceren van fraude bij het zittende bestand?
2. Hoe ver is het college in het formuleren van een visie ten opzichte van dat zittende bestand en welke middelen zijn daar beschikbaar voor?
3. Maakt de gemeente Zwolle gebruik van risicoprofielen? Zo ja, op wat voor manier worden die ingezet? Zo nee, waarom niet?
4. In het opstellen van risicoprofielen maakt Den Haag gebruik van meer dan dertig variabelen. Zitten daar variabelen tussen die in Zwolle niet gebruikt worden voor opsporing of om risicoprofielen op te stellen? Zo ja, is het college bereid ook die te gebruiken?
5. Volgens de gemeente Den Haag hebben andere gemeenten nog geen smartbox ontwikkeld. Bent u voornemens om te onderzoeken of het Haagse systeem bruikbaar is voor Zwolle. Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u de raad op de hoogte houden van die ontwikkelingen?
6. Is het college met de VVD van mening dat het belangrijk is te  blijven kijken naar manieren om fraude op te sporen en in ieders belang in zo groot mogelijke mate te voorkomen?

Wij houden u op de hoogte van de reactie die het college zal geven.

Bronnen