Themadebat sociaal domein

pexels-photo-251610.jpeg

Door Sanne van de Kamp op 12-09-2022

Vanavond vond het themadebat over het sociaal domein plaats in de gemeenteraad. Monique voerde namens de VVD het woord en vroeg aandacht voor de taaleis, mensen in armoede, maar ook voor de werkenden die de eindjes amper aan elkaar kunnen knopen en géén recht hebben op de regelingen waar het vanavond over ging. Daarbij zal zij moties indienen voor het instellen van een persoonlijke digitale financiële assistent en het stimuleren van het tweeverdienersschap in Zwolle. Lees Monique's hele bijdrage hieronder. 

'Voorzitter,   

We leven in bijzondere tijden. Er is sprake van crisis op verschillende terreinen en de inflatie is nog nooit zo hoog geweest. Het is belangrijk dat wij het met elkaar hebben over de effecten daarvan op de Zwollenaren en ik ben blij dat dat vanavond gebeurt.   

Want iedereen moet mee kunnen doen in onze samenleving. Het beheersen van de Nederlandse taal en in je eigen onderhoud kunnen voorzien zijn daarvoor randvoorwaarden. Ik waardeer de uitgebreide beantwoording van mijn vragen over de Taaleis in de bijstand. 22% van de mensen met een uitkering is volgens de schatting laaggeletterd. Daar schrik ik wel van. We hebben in Trouw kunnen lezen over de aanpak in onder andere Apeldoorn en Middelburg, waar het wél lukt om mensen uit de bijstand en aan het werk te krijgen.1 De relatie tussen het verbeteren van het taalniveau en uit de bijstand geraken wordt niet getoetst. Dat is eigenlijk een gemiste kans. Mijn vragen gingen namelijk niet over de strenge eisen van de Participatiewet, maar over laaggeletterdheid en hoe dat in de weg staat aan het krijgen van een baan. We lezen dat TIEM zich bezint over nieuwe software om het taalniveau en de doelgroep beter in kaart te brengen. Ik overweeg daarom een motie, zodat we die gegevens beter kunnen vastleggen en daarmee beter kunnen onderzoeken wat er nodig is om dit écht aan te pakken.    

Dat taal van groot belang is blijkt ook uit de stukken over de proeftuin Dyslexie. We zijn blij dat er een voortvarende start is gemaakt en dat veel organisaties zijn betrokken. Wel zijn wij benieuwd wat de wethouder met de uitkomsten van dit project gaat doen. Het op deze manier opzetten van een proeftuin en een projectorganisatie kost een boel geld, dus hoe worden de uitkomsten straks geborgd?  

En voorzitter, iedereen ziet zich geconfronteerd met hogere prijzen in de supermarkt en aan de pomp, en de jaarafrekening van de energiemaatschappij wordt met angst tegemoet gezien. De mensen met de kleinste beurs worden hier hard door geraakt. We lezen in de rapportage van het Nibud gelukkig dat bijna alle onderzochte huishoudens (tot 130% van de bijstandsnorm) de noodzakelijke kosten kunnen betalen. Maar het beeld is kwetsbaar en inmiddels al verouderd. Het Nibud heeft een aantal aanbevelingen gedaan en ik wil er graag een aantal uitlichten. Eén van de belangrijkste, en de Minister President zei het vorige week al dus ik herhaal het hier nog maar een keer, maak gebruik van de regelingen die er zijn! Dat vereist wel dat mensen ook weten dat die regelingen bestaan. Daar is voor de zomer een motie over aangenomen en ik ben benieuwd hoe het daarmee staat.   

Goed financieel beheer en je huishoudboekje op orde hebben is cruciaal voor mensen met een laag inkomen. De complexiteit van onze maatschappij is een belangrijke veroorzaker van aanhoudende armoede. Er is digitale technologie beschikbaar om voor de meest kwetsbare mensen het leven overzichtelijker en fijner te maken, maar die wordt nog nauwelijks ingezet. Wij denken daarbij aan een persoonlijke digitale assistent die je persoonlijk advies kan geven over bijvoorbeeld overstappen naar een andere zorgverzekering, besparingskansen of deelname aan een maatschappelijke activiteit. In Rotterdam wordt dit al gedaan, op initiatief van de VVD. Zo´n digitale assistent zou ook kunnen helpen bij mensen die de taal minder goed beheersen of mensen die de bijstand verlaten en met een nieuwe financiële realiteit worden geconfronteerd. We zouden graag zien dat de wethouder de mogelijkheden tot zo'n digitale assistent onderzoekt en overwegen daartoe een motie.    


Het Nibud heeft nog een andere aanbeveling gedaan, namelijk het stimuleren van tweeverdienersschap bij paren. Zelfs als je partner maar een paar uurtjes in de week gaat werken levert dat een groot fiscaal voordeel op. Zeker als straks de kinderopvang vele malen goedkoper wordt, kan dit een fantastische uitkomst bieden. En er zijn echt wel stappen te maken op dat vlak. Landelijk gezien wordt bijvoorbeeld 50% van alle brieven aan gezinnen van statushouders alleen aan de man verzonden. Terwijl deze vrouwen natuurlijk ook prima in staat kunnen zijn om te werken. Ik zou heel graag van de wethouder willen weten hoe zij tweeverdienersschap in Zwolle gaat stimuleren en overweeg daartoe een motie.    

Want voorzitter, de banen liggen voor het oprapen. Van techniek tot de zorg, de IT en kinderopvang, overal zijn er hard mensen nodig. Ook de wachtlijst voor huishoudelijke hulp is nog net zo lang als een jaar geleden. Hoe mooi zou het zijn als we daar meer mensen voor zouden kunnen vinden. Voor de huishoudelijke hulp vanuit de wmo is nu een plan van aanpak met 2 actiepunten, waarvan 1 actiepunt rechtstreeks uit de hervormingsagenda lijkt te komen. De wethouder lijkt te wachten op de afschaffing van het abonnementstarief, maar dat is pas in 2025. Wat gaat zij in de tussentijd doen om deze mensen te helpen? Is er gekeken naar innovaties, zoals besproken tijdens de informatieronde? Hoe gaan we deze mensen zo snel mogelijk helpen? Want een opgeruimd huis is immers een opgeruimd hoofd.   

Voorzitter tot slot wil ik aandacht vragen voor mensen die ook ontzettend in de knel zitten. De slagers en de bakkers, de verpleegkundigen en de vuilnismannen. De mensen die meer dan 130% van het sociaal minimum verdienen, maar netto onder of net boven de bijstandsnorm overhouden. Die zich ook allemaal geconfronteerd zien met stijgende prijzen, zich zorgen maken of de gemeentelijke lasten omhoog gaan en de eindjes nog maar net, of net niet aan elkaar kunnen knopen, en tegelijkertijd géén recht hebben op de toeslagen en regelingen waar we het vandaag over hebben. En dan hebben we het nog niet over het verhogen van het minimumloon wat er voor ondernemers nog bovenop komt. Hoe gaat de gemeente Zwolle er ook voor deze mensen zijn, die niet perse een relatie met de gemeente hebben?  

Voorzitter, we staan voor veel uitdagingen en de VVD komt daarom met werkende oplossingen voor de problemen waar Zwollenaren tegenaan lopen. '